To artykuł gościnny – powstał we współpracy z firmove.pl. A oto kilka słów o nich:
Firmove.pl to serwis, który wspiera przyszłych i obecnych przedsiębiorców na każdym etapie prowadzenia działalności gospodarczej. Firmove.pl dostarcza mnóstwo biznesowej wiedzy i praktycznych wskazówek dotyczących m.in. pomysłów na biznes, działalności nierejestrowanej oraz zakładania firmy i zarządzania własnym biznesem. Serwis oferuje bezpłatne, eksperckie materiały z zakresu finansowania, księgowości, kadr i płac, sprzedaży oraz promocji. Przewodniki krok po kroku wyjaśniają poszczególne kwestie, a przydatne kalkulatory i baza wzorów dokumentów pomaga w podejmowaniu świadomych decyzji i prowadzeniu firmy.
Działalność nierejestrowana – czym jest?
Działalność nierejestrowana (nazywana także działalnością nieewidencjonowaną) to drobna działalność wykonywana przez osobę fizyczną, często freelancera, który nie chce zakładać własnej firmy.
Działalności nieewidencjonowanej nie trzeba rejestrować w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) ani w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Dzięki temu możesz np. przetestować pomysł na biznes bez konieczności:
- opłacania składek na ubezpieczenia, które są obowiązkowe dla działalności gospodarczych;
- odprowadzania comiesięcznych (lub cokwartalnych) zaliczek na podatek – rozliczasz się raz w roku;
- prowadzenia skomplikowanej księgowości – obowiązuje uproszczona ewidencja sprzedaży z działalności nierejestrowanej.
Sprzedaż nierejestrowana ma przy tym również pewne poważne ograniczenia, w tym:
- masz miesięczny limit przychodów, który wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia (od stycznia 2025 r. ta kwota to dokładnie 3 499,50 zł);
- nie możesz skorzystać z tego rozwiązania, jeżeli w okresie ostatnich 60 miesięcy (czyli 5 lat) wykonywana była działalność gospodarcza;
- nie możesz prowadzić niektórych rodzajów działalności (m.in. tych, które wymagają uzyskania stosownej koncesji lub zezwolenia).
Działalność nieewidencjonowana wiąże się również z pewnymi dodatkowymi obowiązkami dotyczącymi między innymi podatku VAT.
Działalność nierejestrowana a podatek VAT
Prowadząc działalność nieewidencjonowaną, podlegasz pod ustawę o podatku od towarów i usług. W związku z tym nawet przy sprzedaży nierejestrowanej może powstać konieczność rozliczania się z tego tytułu. Działalność nierejestrowana w zdecydowanej większości przypadków podlega zwolnieniu z podatku VAT. Dlaczego tak się dzieje?
Ze zwolnienia podmiotowego, zgodnie z ustawą, możesz bowiem skorzystać, jeżeli wartość sprzedaży w ramach Twojej działalności w poprzednim roku podatkowym nie była wyższa niż 200 000 zł. Zwolnienie to nie obejmuje jednak wszystkich rodzajów działalności. Nie dotyczy m.in.:
- sprzedaży metali szlachetnych,
- sprzedaży towarów objętych podatkiem akcyzowym,
- sprzedaży części do samochodów,
- świadczenia usług prawniczych i w zakresie doradztwa,
- świadczenia usług jubilerskich.
Jeżeli więc po godzinach dorabiasz sobie, sprzedając produkty z powyższych kategorii, to musisz rozliczać się z podatku VAT, nawet jeżeli jest to działalność nierejestrowana.
Działalność nierejestrowana a paragon – czy kasa fiskalna bez działalności także jest konieczna?
Sprawa wygląda tutaj podobnie jak w przypadku kwestii związanych z podatkiem VAT. Obowiązek posiadania kasy fiskalnej i rejestrowania za jej pomocą transakcji również nie zależy od formy biznesu (oraz faktu rejestracji firmy). Skąd więc wiedzieć, czy musisz mieć kasę fiskalną w działalności nierejestrowanej? Kluczowa w tym kontekście jest wartość sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności i rolników ryczałtowych.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów dotyczącym zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących zwolnienie przysługuje podatnikom, których wartość sprzedaży towarów lub usług wyżej wymienionym podmiotom nie przekroczyła 20 000 zł w poprzednim roku (nie wlicza się w to sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości).
Przekroczenie tego limitu (również w trakcie roku – wtedy limit obliczamy proporcjonalnie od daty pierwszej sprzedaży) oznacza, że prawdopodobnie musisz zacząć rejestrować sprzedaż na kasie fiskalnej maksymalnie w ciągu 2 miesięcy.
Co ważne, zwolnienie nie przysługuje przy niektórych rodzajach działalności, w tym między innymi przy sprzedaży:
- gazu płynnego,
- silników do napędu pojazdów i motocykli,
- przyczep i naczep,
- komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych,
- wyrobów tytoniowych,
- perfum i wód toaletowych
oraz świadczeniu:
- usług pasażerskich,
- napraw pojazdów silnikowych,
- usług prawniczych,
- usług z zakresu doradztwa podatkowego,
- usług fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,
- usług rozrywkowych w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe, do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki oraz sale taneczne,
- usług mycia i czyszczenia samochodów.
Musisz obowiązkowo korzystać z kasy rejestrującej, jeśli prowadzisz np. działalność nierejestrowaną w zakresie napraw samochodów – i to nawet jeżeli nie przekraczasz dopuszczalnego rocznego limitu sprzedaży. Możesz jednak zdecydować się nie tylko na klasyczną kasę fiskalną – dobrze znaną np. z centrów handlowych – ale także na kasę mobilną lub wirtualną.
Więcej przydatnych informacji o regulacjach dotyczących działalności nierejestrowanej i kasy fiskalnej przeczytasz w serwisie Firmove.pl.
Działalność nierejestrowana a zwrot za kasę fiskalną
Za zakup kasy fiskalnej online możesz otrzymać specjalną ulgę wynoszącą nawet 90% jej ceny netto (do 700 zł). Zwrot za kasę fiskalną działalnościom nierejestrowanym przysługuje tak samo, jak firmom zarejestrowanym w CEIDG.
Kasa fiskalna w działalności nierejestrowanej a numer NIP
Co do zasady jeśli prowadzisz działalność nierejestrowaną, nie musisz składać wniosku o nadanie numeru NIP. Możesz posługiwać się numerem PESEL i to także wtedy, gdy wystawiasz faktury lub rachunki. Numer NIP nie jest bowiem niezbędny na dokumencie potwierdzającym zakup towaru.
Natomiast działalność nierejestrowana objęta obowiązkiem rozliczania podatku VAT i korzystania z kasy fiskalnej zobowiązuje Cię do posiadania NIP-u. Możesz wnioskować o jego nadanie za pomocą formularza NIP-7. Otrzymany numer NIP będzie widoczny na paragonach działalności nierejestrowanej drukowanych przez kasę fiskalną.
