Przekazanie majątkowych praw autorskich sprawia, że twórcy przysługują wyższe koszty uzyskania przychodu. Choć twórca traci wtedy możliwość dalszego rozporządzania pracą, ale jego koszty uzyskania przychodów rosną do 50%, a tym samym zwiększa się też honorarium autorskie.
Kiedy możesz skorzystać z 50% kosztów uzyskania przychodu z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych? Kiedy takie rozwiązanie Ci się opłaca?
Rozporządzenie autorskimi prawami majątkowymi
Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór – a więc każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym i autorskim charakterze, skonkretyzowany w dowolnej postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Rolą praw autorskich i praw pokrewnych jest ochrona prawa twórcy do udostępniania utworu, jego eksploatacji i czerpania zeń korzyści majątkowych. Prawa autorskie występują w dwóch formach:
- prawa autorskie majątkowe – dają prawo do czerpania korzyści z powstałego utworu, np. poprzez dalszą sprzedaż, powielanie lub udostępnienie, również na zasadach licencji. Te prawa autorskie możesz przekazać. Prawa majątkowe wygasają po 70 latach od śmierci twórcy.
- prawa autorskie osobiste – są nieograniczone czasowo i niezbywalne. Tych praw nie możesz sprzedać ani przenieść na klienta w formie licencji. Dają prawo do oznaczenia Cię jako autora danej pracy i do decyzji o pierwszym jej udostępnieniu. Chronią nienaruszalność formy i treści utworu.
Przekazanie praw autorskich a koszty uzyskania przychodów
Przepisy zakładają, że kiedy tworzysz nowe dzieło, potrzebujesz do niego materiałów i narzędzi. Aby wyrównać wydatki poniesione w celu wykonania pracy, ustawowo do wszystkich projektów realizowanych w ramach umowy o dzieło i umowy zlecenie odlicza się 20% kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że z podatku dochodowego zwolnione jest 20% Twojego wynagrodzenia.
W przypadku wykonywania prac twórczych z tytułu przeniesienia praw autorskich Twoje koszty uzyskania przychodów rosną do 50% zamiast standardowych 20%. Oznacza to, że wysokość podatku dochodowego, który zapłacisz, jest liczona tylko od połowy wartości zlecenia. W ten sposób otrzymujesz wyższą wypłatę netto.
Kiedy decydujesz się zachować prawa autorskie, nadal przysługuje Ci obniżka podatku. Rozliczając kontrakt taki jak umowa o dzieło, masz prawo do 20% kosztów uzyskania przychodów.
Autorskie koszty uzyskania przychodu – kiedy przysługują freelancerowi?
50% kosztów uzyskania przychodów przysługuje Ci w odniesieniu do prac o autorskim, indywidualnym charakterze, do których przekazujesz autorskie prawa majątkowe lub udzielasz licencji.
Niestety nie każdy autorski projekt, który tworzysz, kwalifikuje się do odliczenia kosztów od honorarium autorskiego.
Do zwiększonych KUP masz prawo w przypadku prac z dziedzin określonych w art 22 ust 9 pkt 1-8 w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zaliczają się do nich:
- działalność twórcza w zakresie architektury, w tym wnętrz, krajobrazu i urbanistyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych, w tym gier komputerowych, wzornictwa przemysłowego i artystycznego, działalności publicystycznej, literackiej i dziennikarskiej, muzyki oraz lutnictwa artystycznego
- działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, cyrkowej, tanecznej i muzycznej (w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumetalistyki)
- produkcji wydarzeń (obsługa audio i video)
- prac tłumaczeniowych
- działalności konserwatorskiej i muzealniczej
- prowadzonej w ramach uczelni działalności dydaktycznej
Podwyższony koszt uzyskania przychodu stosuje się także do wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności wynalazku, wzoru przemysłowego lub wzoru zdobniczego oraz znaku towarowego oraz w związku z opłatą licencyjną za przeniesienie prawa stosowania wymienionych utworów.
W jakich pracach przysługują wyższe koszty uzyskania przychodów?
Nie każda praca, którą wykonasz w oparciu o umowę o dzieło, kwalifikuje się do wyższych kosztów uzyskania przychodu i niższego podatku. Podstawowym kryterium oceny jest tu unikalny, autorski charakter projektu.
Prawa autorskie z KUP 50% przekażesz do:
Strony www, sklepy, aplikacje, usługi IT
- strony www, portali i sklepów internetowych wykonanych samodzielnie i na platformach
- modyfikacji szablonów layoutów stron www (modyfikacja tematów WordPress)
- cięcia grafiki na strony www
- aplikacji mobilnych i webowych
- programów komputerowych
W usługach programistycznych nie przekazuje się praw autorskich w przenoszeniu plików (kopiowanie strony z serwera na serwer) i niektórych konfiguracjach.
Grafika i design
- grafik 2D i 3D
- zdjęć oraz retuszu i szparowania
- video i animacji, nagrań lektorskich, utworów muzycznych – ich nagrywania i edycji
- projektów architektonicznych
- przygotowania materiałów szkoleniowych w formie slajdów, prezentacji, materiałów interaktywnych, tutoriali, video
Copywriting, tłumaczenia, social media
- tłumaczeń (również technicznych i prawnych, oprócz tłumaczenia dokumentów)
- tekstów literackich i publicystycznych, jeśli są publikowane w wydawnictwach z numerem ISBN lub ISSN
W jakich pracach nie stosuje się wyższych kosztów uzyskania przychodu?
Autorski charakter pracy nie gwarantuje, że skorzystasz z KUP 50%. Oprócz kryterium unikalnego charakteru Twoja praca musi należeć do jednej z kategorii wymienionych w ustawie. Warunku tego nie spełniają:
- tworzenie kopii zapasowych systemów
- hosting i utrzymanie domeny
- konfiguracja serwerów
- tłumaczenie dokumentów
- copywriting w zakresie tekstów na blogi, na strony www, do mailingów, użytkowych sprzedażowych, opisów produktów, social mediów, marketingu szeptanego, tekstów SEO
- działania SEO i linkbuilding
- optymalizacji kampanii AdWords
- tworzenie baz danych
- wprowadzanie produktów do sklepu internetowego
- prace biurowe typu wirtualna asystentka/wirtualna project managerka
Kiedy opłaca się przenieść majątkowe prawa autorskie na klienta?
Przeniesienie majątkowych praw autorskich opłaca Ci się, kiedy tworzysz prace indywidualne, dostosowane do potrzeb i zamówień konkretnego klienta. Istnieje niewielkie prawdopodobieństwo, wykorzystasz je powtórnie, np. sprzedając to samo logo dwóm firmom.
Prawa autorskie warto z kolei zachować do takich produktów, jak programy komputerowe, themes na WordPress, uniwersalne grafiki i zdjęcia, grafiki 3D czy nagrania i utwory muzyczne – a więc te materiały, które możesz sprzedawać dalej lub udostępniać w bankach materiałów.
Limit kosztów uzyskania przychodów w ciągu roku – ile wynosi i jak go obliczyć?
Warto pamiętać, że istnieje limit korzystania autorskich kosztów uzyskania. Limit kosztów uzyskania twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych wynosi 120.000 zł rocznie.
Jeśli więc w ciągu roku na samych umowach z 50% kosztów uzyskania przychodu zarobisz ponad 240.000 zł, Twoje zarobki zwolnione z podatku osiągają osiągają maksymalną wartość przychodu.
Od tego momentu nawet jeśli przekazujesz prawa autorskie kiedy można zastosować 50% KUP, przysługuje Ci jedynie 20% zwolnienia z podatku.
Jak przekazać prawa autorskie?
Aby przekazać prawa autorskie i uzyskać wyższe koszty uzyskania przychodów potrzebujesz protokołu przekazania praw autorskich albo umowy licencyjnej.
W obu wypadkach przysługują Ci autorskie koszty uzyskania przychodów.
Jak skorzystać z kosztów uzyskania w Useme
Kiedy rozliczasz się w Useme, do prac, w których przewiduje to art 22 ust 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym, możesz zastosować autorskie koszty uzyskania przychodów.
Zrobisz to za pomocą protokołu przekazania praw online lub za pomocą licencji. Oba rozwiązania dostępne są z poziomu wystawiania faktury i nie wymagają drukowania ani podpisywania dokumentów. Useme zadba o prawidłowe naliczenie kosztów uzyskania i rozliczenie podatku dochodowego.
Autorskie koszty uzyskania przychodu na umowie o dzieło
Aby przekazać prawa autorskie i skorzystać z autorskich kosztów uzyskania przychodów wraz z umową przygotuj protokół przekazania praw majątkowych. Rozliczając Twój podatek dochodowy zleceniodawca uwzględni ulgę z tytułu praw autorskich.
Koszt uzyskania przychodu na umowie zlecenia
Autorskie koszty przychodu nie mają zastosowania w umowie zlecenia. Inaczej niż umowa o dzieło, umowa zlecenie przewiduje staranne działanie, a nie stworzenie nowego utworu o autorskim charakterze. W związku z tym nawet jeśli w wyniku zawartej umowy powstanie taki projekt i przekażesz do niego prawa autorskie, nie uzyskasz 50 kosztów uzyskania przychodu.
Autorskie koszty uzyskania przychodów na umowie o pracę
Jeśli z charakteru stosunku pracy wynika, że z wykonywaniem obowiązków pracowniczych wiąże się powstanie nowych utworów, prawa do nich automatycznie przechodzą na zatrudniającego.
Możliwe jest także odrębne rozliczenie wynagrodzenia wynikającego ze stosunku pracy oraz z tytułu rozporządzania prawami autorskimi do utworów. W takim przypadku umowa musi wyraźnie stwierdzać, że właścicielem wytworzonych praw jest pracownik. Potrzebne jest także rozróżnienie wynagrodzenia za pracę i honorarium autorskiego, oraz prowadzenie ewidencji projektów, za które pracownikowi przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodów.
Koszt uzyskania przychodu na działalności gospodarczej
Autorskich kosztów uzyskania przychodów nie wykorzystasz na działalności gospodarczej. Kiedy działasz w oparciu o B2B, przysługuje Ci prawo do rozliczenia faktycznie poniesionych kosztów, a nie ich zryczałtowanej wartości.
Jak udzielić licencji na korzystanie z utworu?
Jeśli nie chcesz całkowicie zrzekać się praw majątkowych do utworu, możesz udzielić pozwolenia na stosowanie np. programu, aplikacji, znaku towarowego, wzoru zdobniczego czy wzoru przemysłowego w ramach umowy licencyjnej. Klient, który zdecyduje się podpisać taką umowę, zyskuje prawo do korzystania z Twojej pracy na czas trwania licencji.
Umowa licencyjna powinna zawierać opis utworu, na który udzielasz licencji, czasu jej trwania, pól eksploatacji oraz informacji o wyłączności. W ramach zapłaty z tytułu korzystania z utworu przysługuje Ci 50% kosztów uzyskania przychodów.
50% kosztów uzyskania przychodu dla freelancerów – podsumowanie
Dysponowanie prawami autorskimi dotyczy twórców i artystów wykonawców. Mogą oni osiągać 50 kosztów uzyskania przychodu w przypadku wynagrodzeń z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych.
Prawami autorskimi możesz dysponować zarówno w ramach umowy cywilnoprawnej, jak i umowy o pracę. Mogą być one także przedmiotem odrębnej transakcji. Zanim podejmiesz decyzję, upewnij się, czy jest korzystna dla Ciebie i porozmawiaj z klientem o jego oczekiwaniach.
