Do tej pory copywriterzy, tłumacze, graficy i programiści decydując się na przekazanie praw autorskich wyzyskiwali wyższy koszt uzyskania przychodu, który wynosił 50%. Oznaczało to, że podatek dochodowy liczony był tylko od połowy kwoty wartości umowy, a nie od 80%, co jest normą dla umów o dzieło.
Nowa ustawa zmienia te przepisy – z jednej strony zwiększa limit uzyskanych przychodów, do których można zastosować wyższy KUP z 42 764 zł do 85 528 zł. Z drugiej: ustawa wyraźnie precyzuje, kto może uzyskać KUP 50%, a tym samym zapłacić niższy podatek.
50% kosztów uzyskania przychodów dla wybranych zawodów i prac
Dotychczas freelancerzy mogli skorzystać z KUP 50% w zasadzie bez względu na branżę, w jakiej działali. Nowe przepisy wyraźnie stwierdzają, że koszty uzyskania przychodu rzędu 50% stosują się tylko do określonych branż, w tym do:
- działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa
- działalności badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej
- działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii
- działalności w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów
- działalności publicystycznej.Z preferencyjnych warunków opodatkowania nie mogą zatem korzystać tłumacze, copywriterzy (z wyjątkami), autorzy tekstów SEO, których praca nie została ujęta w treści ustawy.
Nowe koszty uzyskania przychodu a prawa autorskie
Stare przepisy uzależniały uzyskanie 50% KUP od tego, czy twórca decydował się na przekazanie praw autorskich, czy nie – zakres prac, do których można było je przekazać, reguluje Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 roku.
Obecnie freelancer nadal może przekazać prawa autorskie, jeśli np. wymaga tego pracodawca, jednak wyższy koszt uzyskania przychodu będzie stosował się tylko do prac, które określa ustawa.
Przekazanie praw autorskich nie jest już równoznaczne z uzyskaniem KUP 50%.
Zmiana kosztów uzyskania przychodu – kontrowersje
Zmiany w prawie dotykają przede wszystkim freelancerów, których branże nie zostały uwzględnione w tekście ustawy: są to przede wszystkim tłumacze i copywriterzy.
Kontrowersje dotyczą także programistów i grafików. Ustawa wyraźnie mówi, że KUP 50% można zastosować do prac programistycznych, jednak nie jest jasne, czy pracą programistyczną można nazwać także tworzenie stron, aplikacji i gier, czy tylko pisanie programów i skryptów.
Podobne wątpliwości pojawiają się w przypadku grafików. Umowa wskazuje, że wyższy KUP uzyskuje się w pracach z dziedziny sztuk plastycznych. Chociaż grafika komputerowa i cyfrowa są wykładane na uczelniach plastycznych, nie jest do końca jasne, czy graficy komputerowi mogą korzystać z preferencyjnych warunków opodatkowania.
Oprócz tłumaczy, copywriterów, programistów i grafików zmiany w prawie dotyczą także projektantów budowlanych oraz analityków.
Zmiana kosztów uzyskania przychodu dla freelancerów – podsumowanie
Ustawa o zmianie Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oznacza zmiany również dla freelancerów. Nie zawsze są to zmiany korzystne, tak jak w przypadku copywriterów i tłumaczy, którzy zgodnie z literą prawa będą musieli płacić wyższe podatki.
Ustawa budzi spore kontrowersje nie tylko wśród freelancerów. Specjaliści twierdzą, że mimo prób doprecyzowania sytuacji określonych zawodów, nie bierze ona pod uwagę ważnej gałęzi polskiego rynku, jaką są „e-usługi”: tworzenie stron www, aplikacji i gier, grafika internetowa oraz prace copywriterskie.
Przewiduje się, że interpretacja zapisów tej ustawy będzie się jeszcze zmieniać wraz z nowym orzecznictwem.
