Jeśli uważnie śledzisz trendy na rynku pracy, na pewno zauważasz, że freelancing konsekwentnie zyskuje na popularności. Zmienia się więc i praca samych freelancerów – od dorywczych zleceń łączonych ze stałym zatrudnieniem aż do samodzielnego biznesu.
Dziś definicji wolnego strzelca jest niemal tyle, ilu freelancerów. Wyjaśnijmy więc, na czym polega współczesny freelancing, kto może zostać freelancerem – i komu się to opłaca.
Kim jest freelancer?
Najprościej powiedzieć, że freelancer to specjalista w danej dziedzinie, który wykonuje zlecenia dla różnych klientów na podstawie umów cywilnoprawnych. To jednak tylko częściowo prawdziwy obraz, bo freelancerzy w swojej pracy nie zamykają się tylko na jeden model zarobkowania.
Z badań Useme wynika, że w Polsce połowa pracujących freelancerów łączy realizację zleceń z pracą na etacie u stałego pracodawcy. Wolny strzelec może więc łączyć świadczenie usług dla klientów ze stałym zatrudnieniem.
Freelancerzy, którzy decydują się skoncentrować tylko na świadczeniu usług, to z kolei zróżnicowana grupa specjalistów. Znajdziemy wśród nich studentów i świeżo upieczonych absolwentów, dla których bycie freelancerem to pierwszy punkt w CV i „rozgrzewka” przed stałym zatrudnieniem, jak i specjalistów, którzy rzucili etat i zdecydowali się pracować na własny rachunek.
Na czym polega praca freelancera?
Najprościej – praca jako freelancer polega na realizowaniu zleceń i projektów dla różnych klientów. W pracy wolnego strzelca procentuje więc rozwijanie umiejętności oraz umiejętność zbudowania bazy klientów.
Freelancerem możesz zostać w praktycznie każdej branży usługowej, choć mianem freelancerów określa się najczęściej tych specjalistów, którzy pracują zdalnie.
Freelancing i etat
Chociaż freelancing kojarzy się zwykle jako forma pracy na zasadzie kontraktu, duża część wolnych strzelców w Polsce łączy zatrudnienie u jednego pracodawcy z wykonywaniem zleceń dla nowych klientów.
Dlaczego specjaliści łączą freelancing z etatem? Odpowiedzi jest kilka. Przede wszystkim praca jako freelancer daje przestrzeń na rozwój zawodowy i zdobywanie nowych umiejętności. Połączenie bezpieczeństwa, jakie daje praca na etacie i swobody działania na freelansie jest korzystne zwłaszcza dla osób, które myślą o zmianie branży.
Freelancing i etat to także szansa na monetyzację hobby lub przetestowanie pomysłu na biznes w różnych dziedzinach. Jeśli zastanawiasz się nad takim rozwiązaniem, koniecznie sprawdź, jak połączyć etat i freelancing.
Czy freelancer musi mieć firmę?
Jeśli myślisz o freelancingu, zapewne zastanawiasz się, jak rozliczać się z klientami i czy freelancing oznacza, że musisz prowadzić własną działalność gospodarczą?
Własna firma nie jest potrzebna, aby zostać freelancerem. Jako wolny strzelec możesz swobodnie rozliczać się z klientami na podstawie umów o dzieło i zlecenia, a faktury VAT wystawiać jako osoba fizyczna, np. za pomocą Useme.
Kiedy rejestrujesz jednoosobową działalność gospodarczą, musisz opłacać stałe miesięczne składki – w tym obowiązkową składkę na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na ubezpieczenie społeczne ZUS. Na wczesnym etapie, kiedy zdobywasz pierwszych klientów i testujesz możliwości, bezpieczniejsze są dla Ciebie alternatywy dla własnej firmy, które dają większą swobodę działania bez zobowiązań. Sprawdź, jak ocenić, które rozliczenie opłaca Ci się bardziej na freelancingu.
Jak się rozliczać na freelancingu?
Freelancerzy bez działalności gospodarczej we współpracy z klientami najczęściej korzystają z dwóch typów rozliczeń. Są to umowa o dzieło i umowa zlecenie, znane jako umowy cywilnoprawne. Jako freelancer podpiszesz je z klientem, jeśli jesteś osobą fizyczną i nie masz własnej firmy.
W umowie o dzieło przedmiotem jest stworzenie nowego produktu o unikalnym, autorskim charakterze. W umowie zlecenie z kolei ważniejsze jest staranie i czas, jaki poświęcasz na wykonanie pracy, nawet jeśli rezultat jest inny, niż przewidywany.
Faktura VAT jest powszechną formą rozliczenia między firmami (rozliczenie B2B). Do jej wystawienia niezbędne jest prowadzenie własnej działalności gospodarczej jako płatnik VAT.
Alternatywą dla freelancera jest połączenie tych dwóch rozwiązań w sposób, jaki proponuje Useme. W Useme zawiązujesz umowę o dzieło z serwisem, który staje się Twoim zleceniodawcą.
Formalności i koszty związane z prowadzeniem własnej firmy sprawia, że wielu freelancerów decyduje się na rozwiązanie alternatywne: połączenie umowy o dzieło z fakturą VAT bez firmy w Useme.
Jest to proste i skuteczne rozwiązanie – Useme zawiera umowę z Tobą i przejmuje wszystkie obowiązki faktycznego klienta: rozlicza Twoje podatki, wysyła Ci PIT 11 i wypłaca wynagrodzenie. Jednocześnie wystawia fakturę dla Twojego klienta – w ten sposób jako freelancer możesz wystawić fakturę VAT bez firmy.
W przypadku współpracy z klientem, który potrzebuje rozliczenia na fakturę VAT, skorzystaj z Useme.
Jaka praca jako freelancer?
Freelancer najczęściej realizuje projekty z różnych dziedzin, ale rozwój technologii sprawia, że najczęściej są to branże twórcze, w których w wyniku Twojej pracy powstanie nowy produkt.
Pracę jako wolny strzelec znajdziesz w następujących dziedzinach:
Web developer/projektant stron internetowych
W tej dziedzinie znajdziesz zlecenia tworzenia stron internetowych i aplikacji mobilnych. Poszukiwane umiejętności to obsługa WordPress oraz znajomość takich języków, jak JavaScript, CSS czy HTML5.
Programowanie
Aby odnosić sukcesy jako freelancer nie musisz być jednocześnie specjalistą od front- i backendu. Programiści Python, PHP, Java i języków C mogą liczyć na współprace długoterminowe, gdzie zasilają zespół programistów.
Grafika, grafika 3D i projektowanie
Jeden obraz mówi więcej niż tysiąc słów, dlatego grafika internetowa to wciąż jedna najważniejszych dziedzin freelancingu. Daje Ci spory wybór zleceń: od tradycyjnych drukowanych materiałów reklamowych (ulotek, ofert handlowych, wizytówek), do grafik cyfrowych, takich jak elementy stron internetowych i materiały wykorzystywane w social mediach oraz działaniach marketingowych.
Fotografia, animacja, video
Media społecznościowe kreują zapotrzebowanie na treści wizualne: zdjęcia produktowe i wizerunkowe, animacje do reklam video, wreszcie nagrania i montaż filmów na YouTube, TikTok i Instagram.
Architektura
Freelancerzy w tych branżach mogą liczyć projekty przestrzeni wewnętrznej i zewnętrznej. Zlecenia zdobywają zwłaszcza architekci wnętrz i architekci ogrodów.
Copywriting i SEO
Jedna z najpopularniejszych dziedzin wśród freelancerów. Potrzebni są i copywriterzy, i twórcy contentu, którzy oferują kompleksową usługę łączącą tekst z grafiką i/lub video. Poszukiwani są także specjaliści SEO, którzy pomogą w optymalizacji i pozycjonowaniu strony www.
Marketing manager
Marketing internetowy to nie tylko prowadzenie mediów społecznościowych, ale również kampanie reklamowe, analiza danych z narzędzi Meta lub Google Analytics i planowanie działań związanych z obecnością marki online i offline.
Tłumaczenia
Zadania tłumacza to pełen wachlarz – od przekładu tekstów blogowych firm, aż po kontrakty i dokumenty specjalistyczne. Osobny dział to tłumaczenia lokowane np. w grach komputerowych i transkreacja, które wymagają przekładu „kontekstu kulturowego”.
Wirtualna asystentura
Wirtualna asystentka lub wirtualna project managerka odciąża potencjalnych klientów od zadań wymagających doskonałej organizacji i łączenia kilku kompetencji.
Organizacja eventów
Freelancerzy to także muzycy, wodzireje, konferansjerzy występujący na imprezach. Oprócz nich jako wolni strzelcy pracują także fryzjerzy, makijażyści czy kosmetyczki.
Rękodzieło
To osobna gałąź freelancingu – i dla tych, którzy chcą zarobić na swoim hobby, i dla przedsiębiorców, dla których jest jedynym źródłem utrzymania. Granice tej kategorii wyznacza tylko Twoja kreatywność: rękodziełem może być wszystko, od robótek ręcznych i szycia, przez rysownictwo, kaligrafię i scrapbooking aż do rękodzielniczej biżuterii i dekoracji.
Czy freelancing jest dla ciebie? Dobre i złe strony pracy freelancera
Praca zdalna z dowolnego miejsca z dostępem do internetu, nawet po drugiej stronie globu, elastyczne godziny pracy i pełna niezależność brzmią jak spełnienie marzeń. Czy więc Ty też możesz skorzystać z wolnością, jaką daje freelancing?
Ta wolność oznacza również większą odpowiedzialność za to, jak ułoży się Twoja kariera, a sam freelancing wymaga sporej zaradności. Stajesz się bowiem swoim własnym specjalistą do spraw marketingu, sprzedawcą, managerem mediów społecznościowych – oraz głównym pracownikiem.
Zalety pracy freelancera to przede wszystkim możliwości rozwoju. Jako freelancer z każdym zleceniem podnosisz swoje kwalifikacje i zdobywasz nowe umiejętności, a do tego zarabiasz. Jeśli decydujesz się rzucić etat na rzecz pracy na zlecenie i ubezpieczać się na własną rękę, zyskujesz też większą kontrolę nad tym, w jaki sposób oszczędzać i inwestować środki na przyszłą emeryturę.
Ale w pracy freelancera znajdziemy też pewne wyzwania. Wśród nich możemy wymienić nieregularne dochody, większą odpowiedzialność za swoje życie zawodowe oraz konieczność łączenia wielu kompetencji – managerskich, sprzedażowych, profesjonalnych – aby wyraźnie zaistnieć w swojej dziedzinie.
Jak zostać freelancerem?
Zanim postawisz wszystko na jedną kartę jako freelancer, warto przetestować, czy jest to rozwiązanie dla Ciebie, a jeśli myślisz o zastąpieniu etatu freelancingiem – czy zapotrzebowanie na Twoje usługi jest tak duże, żeby pozwoliło Ci się utrzymać.
Jak szukać zleceń jako freelancer i co musisz zrobić, zanim znajdziesz pierwszych stałych klientów?
Ustal swoją stawkę
Zrób research i oceń, jak wypadają Twoje umiejętności na tyle innych wolnych strzelców. Czego warto się poduczyć? Co odróżnia Cię na plus?
Poświęć czas na to, żeby sprawdzić stawki firm i wolnych strzelców za usługi, jakie chcesz wykonywać. Zachowaj proporcję między swoim doświadczeniem i umiejętnościami a proponowaną ceną. Pamiętaj także, że freelancerzy w ofertach podają zwykle stawkę za projekt, nie za godzinę, i posługują się przy tym kwotą netto klienta. Dowiedz się więcej, jak ustalić stawkę freelancera w oparciu o Twoje potrzeby.
Przygotuj portfolio
Są spore szanse, że od klientów usłyszysz dwa pytania: o portfolio i o fakturę VAT. Zapomnij o wymówce, że pracujesz na etacie lub dopiero się uczysz i nie masz żadnej pracy na swoim koncie.
Portfolio to Twoje narzędzie do zdobywania klientów i budzenia zaufania do swoich umiejętności. Jak stworzyć portfolio freelancera? Potraktuj je jako inwestycję i stwórz kilka prac, które zaprezentują, co potrafisz.
W znalezieniu pomysłu pomogą Ci internetowe generatory briefów. Możesz też puścić wodze wyobraźni i stworzyć projekt dla swojego wymarzonego klienta lub dla marki, którą lubisz.
Testuj oferty
Wiesz już, że możesz wystawić klientowi fakturę w Useme, nawet jeśli nie masz firmy, masz już portfolio i ustaloną stawkę za projekt – teraz czas wysłać pierwsze oferty.
Jak przygotować skuteczną ofertę? Twoja oferta nie powinna być prostym kopiuj-wklej. Odpowiedz w niej na szczegóły zlecenia, opisz krótko swoje doświadczenie lub zaproś klienta do obejrzenia Twojego portfolio.
Sprawdzaj, które oferty spotkały się z zainteresowaniem i powtarzaj te same techniki w kolejnych zgłoszeniach.
Gdzie szukać zleceń dla wolnych strzelców?
Poszukiwania klientów zacznij od kręgu swoich znajomych. Wykorzystaj swoje profile w mediach społecznościowych, szczególnie na LinkedIn, oraz fora tematyczne i grupy, na przykład na Facebooku.
Zlecenia dla freelancerów znajdziesz też na platformach freelancerskich, takich jak Useme. Chociaż konkurencja jest na nich większa, nadal usprawniają szukanie nowych zleceniodawców.
Co ciekawe, dla wielu freelancerów najskuteczniejszy sposób na zwiększenie liczby zleceń to… polecenia. Kiedy kończysz współpracę, poproś klienta, aby polecał Twoje usługi innym zainteresowanym. Warto także poprosić o komentarz, rekomendację i potwierdzenie umiejętności na LinkedIn.
Ile możesz zarobić jako freelancer?
Na pytanie o zarobki freelancerów trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. na miesięczne kwoty wpływa bowiem wiele czynników: doświadczenie, branża, przyjęty model pracy (jedyne źródło utrzymania vs. źródło dodatkowego dochodu), a także… sposób rozliczenia.
Portal Useme od lat publikuje raporty branżowe, przedstawiające, ile średnio zarabia freelancer w Polsce. Rozpiętość stawek jest naprawdę duża. Dla freelancerów, którzy wykonują kilka zleceń w miesiącu jako pracę dodatkową, średnie zarobki wahają się w granicach 1000-3000 zł, z kolei freelancer stawiający na projekty jako jedyne źródło dochodu może zarabiać nawet powyżej 10 000 zł.
Kto może być freelancerem – podsumowanie
Pojęcie freelancera to pojemny termin: wolnym strzelcem nazwiemy i studenta, który buduje CV za pomocą zleceń, jak i osoby pracujące na etacie, które szukają dodatkowego źródła zarobku i wreszcie specjalistów, którzy utrzymują się tylko z projektów wykonywanych dla zleceniodawców.
Ten sposób pracy cechuje przede wszystkim elastyczność i różnorodność. Freelancerzy obsługują klientów z różnych branż, o różnej wielkości – od mikroprzedsiębiorców do korporacji, w których uzupełniają zespoły na zasadzie outsourcingu umiejętności. Nie musisz też prowadzić zarejestrowaną działalność gospodarczą – freelancerzy to najczęściej osoby fizyczne, które rozliczają się w oparciu o umowy cywilnoprawne.
Freelancing to nie tylko sama praca nad zleceniami, ale i dodatkowe zadania, związane z marketingiem swoich usług, zdobywaniem klientów i podnoszeniem kwalifikacji. Równie ważne co sam warsztat i umiejętności freelancera jest więc umiejętność zarządzania czasem i dbałość o work-life balance.
Czy możesz zatem pracować jako freelancer? Odpowiedź jest prosta: tak, jeśli chcesz twórczo wykorzystać czas i podjąć nowe wyzwania!
