Planujesz wypróbować pomysł na biznes albo podjęcie dodatkowych aktywności zarobkowych? Jedną z opcji rozliczania klientów będzie działalność nierejestrowana. Choć wiąże się z dużo mniejszą ilością formalności niż zarejestrowana działalność gospodarcza, to i tutaj nie obędzie się bez zobowiązań podatkowych.
Działalność nierejestrowana podlega opodatkowaniu. Mimo że jest to forma działalności o uproszczonych zasadach, która nie wymaga rejestracji firmy, ma cechy działalności gospodarczej. Prowadząc działalność nierejestrowaną masz obowiązek opłacać podatek dochodowy oraz składać PIT do urzędu skarbowego.
W dzisiejszym artykule wyjaśniamy, jak prowadzić działalność nierejestrowaną, a następnie obliczyć i rozliczyć podatki z działalności nierejestrowej.
Działalność nierejestrowana – najważniejsze informacje
Żeby prowadzić działalność nierejestrowaną, nie musisz rejestrować działalności gospodarczej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
Niezarejestrowaną działalność zarobkową może prowadzić osoba, która w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Na działalności nierejestrowanej obowiązuje limit przychodu. Co to oznacza w praktyce? Możesz korzystać z tej formy rozliczenia, jeśli przychód należny (a więc suma, na jaką wystawiasz faktury w ciągu miesiąca) z tej działalności nie przekracza 75% minimalnego wynagrodzenia za płacę, czyli 3225 zł (stan na sierpień 2024). Po przekroczeniu limitu konieczne jest zarejestrowanie działalności gospodarczej w ciągu 7 dni.
Działalność nierejestrowana nie może obejmować działalności wymagającej zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej lub działalności, która została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców (np. pośrednictwo ubezpieczeniowe).
Dowiedz się więcej o prowadzeniu działalności nierejestrowanej.
Czy działalność nierejestrowana jest opodatkowana?
Odpowiedź na pytanie, czy musisz płacić podatek na działalności nierejestrowanej, jest prosta: tak. Działalność nierejestrowana również podlega opodatkowaniu, ale podatek płaci się na innych zasadach niż w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej.
Niemniej – każdy dochód uzyskany z działalności nierejestrowanej musi być zgłoszony do urzędu skarbowego.
Podatek od dochodów z działalności nierejestrowanej regulujesz na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która reguluje obowiązki podatkowe osób prowadzących m.in. działalność nierejestrowaną. Przychody z działalności nierejestrowanej są traktowane jako przychody z innych źródeł i muszą być uwzględnione w rocznym zeznaniu podatkowym.
Ile wynosi podatek od działalności nierejestrowanej?
Dochody z działalności nierejestrowanej trzeba rozliczać według skali podatkowej. W skali podatkowej stosuje się dwa progi podatkowe:
- dla dochodu do 120 tys. zł obowiązuje 12% podatku (I próg),
- dla dochodu przekraczającego 120 tys. zł obowiązuj 32% podatku (II próg).
Czy to oznacza, że na działalności nierejestrowanej zawsze obowiązuje nas podatek 12%? W końcu działalność nierejestrowaną obowiązuje limit przychodów. Jest to jednak nieco bardziej skomplikowane. Przychody z działalności nierejestrowanej łączy się z innymi przychodami rozliczanymi na zasadach ogólnych (np. z umowy o pracę czy zlecenia) i wtedy obliczasz podatek 12% lub 32% od całości dochodu.
Jak rozliczać przychody z działalności nierejestrowej?
Jeśli chcesz prowadzić działalność nierejestrowaną, podatek nie będzie jedynym obowiązkiem. Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie masz obowiązku prowadzenia księgowości i ksiąg rachunkowych, ale musisz spisywać uproszczoną ewidencję sprzedaży i w określonych przypadkach wystawiać faktury.
Ewidencja sprzedaży
Ewidencja sprzedaży to dokument papierowy lub elektroniczny (np. arkusz Excel), w którym rejestrujesz sprzedaż z każdego dnia. Każdy wpis powinien zawierać datę sprzedaży, wartość sprzedaży danego dnia i wartość sprzedaży od początku roku. Dodatkowo, dla lepszej organizacji rozliczeń, możesz wpisać numer dokumentu sprzedaży (faktury lub rachunku, jeśli został wystawiony) rodzaj transakcji.
Prowadzenie ewidencji sprzedaży pozwala Ci ustalić przychód, dzięki czemu:
- wiesz, od jakiej kwoty musisz odprowadzić podatek dochodowy do urzędu skarbowego;
- wiesz, czy zbliżasz się do limitu przychodów uprawniającego do prowadzenia działalności nierejestrowanej – po jego przekroczeniu musisz zarejestrować działalność gospodarczą.
Jeśli ewidencja sprzedaży będzie prowadzona niestarannie lub w ogóle jej zabraknie, a z dostępnych dokumentów nie da się ustalić wartości sprzedaży, urząd skarbowy samodzielnie określi wysokość opodatkowanej sprzedaży i wyznaczy należny podatek.
Jeśli nie będzie mógł precyzyjnie przedmiotu opodatkowania, to naliczy podatek w wysokości 22%.
Czy prowadząc działalność nierejestrowaną, muszę wystawiać faktury?
Nie masz obowiązku wystawiania faktur lub rachunków w ramach działalności nierejestrowanej, poza jednym wyjątkiem: kupujący ich zażąda. Ma do tego prawo w okresie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi w ramach działalności nierejestrowanej.
Rachunek dla kupującego powinien zawierać: numer kolejny, datę wystawienia, dane stron transakcji, nazwę usługi lub towaru, kwotę do zapłaty. Z kolei na fakturze powinny się znaleźć: numer faktury, data wystawiania, dane stron transakcji, miarę i liczbę towarów lub zakres usług, cena jednostkowa towaru lub usługi, kwota do zapłaty.
Twoimi danymi może być imię i nazwisko – nie musisz wpisywać adresu czy numeru PESEL.
Jak obliczyć podatek dochodowy na działalności nierejestrowanej?
Jak wspomnieliśmy, do obliczenia podatku posłuży Ci rzetelnie prowadzona ewidencja sprzedaży, dzięki której wiesz, co jest Twoim przychodem podatkowym. Do przychodu nie zaliczasz wartości towarów, które zostały zwrócone.
Co ważne, umowy cywilnoprawne (o dzieło, zlecenia), których przedmiot pokrywa się z zakresem działalności nierejestrowanej, wliczają się do limitu przychodów.
Nawet jeśli rozliczenie z klientem odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej, a nie faktury uproszczonej, przychód z takiej umowy nadal wlicza się do miesięcznego limitu 3225 zł.
Do limitu nie wlicza się wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont, czyli np. obniżek za uregulowanie płatności przed terminem.
Koszty prowadzenia działalności nierejestrowanej
Przed zapłaceniem podatku musisz obliczyć dochód, czyli odjąć koszty od przychodów, tak jak w przypadku działalności gospodarczej. Jeśli, przykładowo, w ramach działalności nierejestrowanej sprzedajesz biżuterię, to kosztem może być zakup szczypiec i klejów. Kosztem może też być zużyta energia czy surowce do produkcji sprzedawanych wyrobów.
Żeby móc odliczyć koszty, trzeba mieć dowody na ich opłacenie. Przechowuj więc paragony lub inne dowody poniesionych wydatków.
Jak i kiedy rozliczyć podatek PIT z działalności nierejestrowanej?
Podatek od dochodów z tytułu działalności gospodarczej rozliczasz tylko raz w roku w zeznaniu rocznym składanym od 15 lutego do 30 kwietnia za rok poprzedni. W przeciwieństwie do działalności gospodarczej nie składasz miesięcznych ani kwartalnych zaliczek na podatek dochodowy.
W formularzu PIT-36 znajdziesz rubrykę zatytułowaną „działalność nierejestrowana”, do której wpisujesz przychody, koszty i dochód. Zeznanie podatkowe możesz złożyć w formie papierowej lub elektronicznej na stronie rządowego serwisu podatkowego.
Uzyskiwanie przychodów z działalności nierejestrowanej nie wpływa na prawo do wspólnego rozliczania się małżonków.
Działalność nierejestrowana a podatek dochodowy – podsumowanie
Choć z działalnością nierejestrowaną wiąże się mniej formalności niż z prowadzeniem zarejestrowanej działalności gospodarczej, spoczywa na Tobie obowiązek samodzielnego rozliczenia podatków. Jeśli zdecydujesz się sprzedawać towary lub usługi w ramach działalności nierejestrowanej, musisz pamiętać o następujących wymogach prawnych:
- prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży,
- kontrolowanie limitu przychodów,
- wystawianie faktur lub rachunków na życzenie nabywców,
- dokumentowanie poniesionych kosztów,
- obliczanie i opłacanie podatku dochodowego w zeznaniu rocznym PIT-36.
Działalność nierejestrowana to korzystna opcja dla osób, które sprzedają towary lub usługi na niewielką skalę. Co w sytuacji, gdy Twój biznes się rozwinie? Ograniczenia przychodów i formalności, które musisz załatwić sam(a), stają się problematyczne. Alternatywą będzie wówczas Useme.
Nasza platforma wspiera freelancerów na każdym etapie kariery, bez ograniczania zarobków czy skomplikowanych formalności. Jeśli masz klienta, który zlecił Ci pracę, możesz rozliczyć się z nim w Useme. Wystawisz mu fakturę VAT bez działalności gospodarczej, bo pośredniczymy w Waszej transakcji, nawiązujemy z Tobą umowę o dzieło i umożliwiamy wystawienie faktury klientowi.
A podatki? Odprowadzamy je do urzędu skarbowego za Ciebie, bo to my zawieramy z Tobą umowę. To oznacza, że nie musisz prowadzić ewidencji sprzedaży, obliczać należnych podatków, wystawiać samodzielnie faktur czy rachunków, ani pilnować limitu przychodów – rozliczasz się z klientem na platformie, gdzie wszystko dzieje się za pomocą kilku kliknięć. Sprawdź, jak to działa!
