Praca freelancera to praca na własnych zasadach, ale również większa odpowiedzialność za budżet domowy. Nieregularne wpływy, choćby najwyższe, stanowią wyzwanie w planowaniu budżetu domowego. Jak unikać niepotrzebnych wydatków, uczyć się oszczędzać i jednocześnie mądrze zarządzać finansami osobistymi?
Na czym polega zarządzanie budżetem freelancera?
Budżet domowy to pula środków, jakimi dysponujesz w określonym czasie. Uwzględnia wszystkie wpłaty, jakie wpływają na Twoje konto, niezależnie od źródła. Zarządzanie budżetem polega planowaniu wydatków oraz kontroli wydatków stałych w skali miesiąca.
Najłatwiejszym sposobem na zarządzenie budżetem domowym jest następujący podział wpływów:
50% – stałe opłaty, podstawowe utrzymanie
30% – bieżące potrzeby, w tym zakupy „dla siebie”
10% – oszczędności emerytalne
10% – fundusz kryzysowy
Twoim celem jest nie tylko to, aby zmieścić się w budżecie. Zarządzanie budżetem pomaga sprawdzić, jak wydajesz pieniądze – szczególnie te małe kwoty, do których nie przywiązujesz wagi. Comiesięczne planowanie budżetu domowego pomoże Ci więc zapanować nad wydatkami i sprawi, że szybko zobaczysz pierwsze oszczędności.
Planowanie budżetu
Jako freelancer nie zawsze jesteś w stanie przewidzieć, ile dokładnie zarobisz w danym miesiącu. Zmiennych jest tu więcej niż w przypadku pracy na etacie. Oprócz ubezpieczenia i oszczędności na „poduszkę finansową”, w budżecie musisz uwzględnić swoje wakacje, przerwy chorobowych czy nawet to, jak sezonowość wpływa na przychody w Twojej branży.
Zarządzenie budżetem domowym to głównie planowanie wydatków. Na początku każdego miesiąca ustal, ile pieniędzy potrzebujesz „na życie”. Pomoże Ci w tym spisanie rachunków, podatków, rat kredytu i innych zobowiązań finansowych.
W zarządzaniu finansami pomoże Ci spisywanie wydatków i grupowanie ich w kategoriach. Skorzystaj przy tym z kalkulatora finansowego w arkuszu Excel (godny jest ten stworzony przez Michała Szafrańskiego) lub aplikacji mobilnej. Ta część budżetu domowego pomoże Ci ustalić, jaka sekcja generuje najwięcej wydatków i poszukać możliwości jej optymalizacji.
Prowadzenie budżetu domowego uczy także oszczędzania. Kiedy tworzysz zestawienie przychodów z wydatkami łatwo jest zauważyć niepotrzebne zakupy i „dziury”, przez które uciekają Twoje pieniądze. To daje Ci dodatkową motywację, aby regularnie oszczędzać na zamierzone cele.
Budżet freelancera w pięciu krokach
Zapanowanie nad domowym budżetem jest łatwiejsze niż myślisz. Z pomocą przyjdą Ci arkusz kalkulacyjny, ale również aplikacje gromadzące paragony i aplikacje bankowe, które oferują szczegółowe wyciągi z konta. Planowanie domowego budżetu to zaledwie pięć prostych kroków.
Krok pierwszy – ile zarabiasz?
Pierwszym krokiem jest spisywanie miesięcznych przychodów. W przypadku freelancera ten krok to największe wyzwanie. Podziel źródła przychodów na dwie kategorie: stałych i spodziewanych.
Stałe przychody to np:
- zlecenia w długoterminowych projektach, regularne współprace
- zasiłki, zapomogi
- odsetki, dochód z najmu i inne dochody pasywne
Spodziewane dochody to:
- wszystkie wynagrodzenia ze zleceń
- tantiemy
- wpływy ze sprzedaży kursów
Zwróć uwagę, aby zestawienie obejmowało Twoje zarobki netto. Dzięki temu zawsze będziesz wiedzieć, ile faktycznie masz w portfelu. Unikniesz przykrej niespodzianki, jaką zawsze jest pomijanie podatków.
Na podstawie poprzednich miesięcy oblicz średnią wartość Twoich dochodów. Uwzględnij przy tym sezonowe wahana w liczbie i wartości projektów.
Kiedy wiesz, ile już masz na koncie, możesz świadomie podjąć decyzję, czy przyjąć kolejny projekt. Jeśli w danym miesiącu masz już wystarczającą ilość zleceń, aby opłacić bieżące wydatki, podnieś stawkę. Zarobisz więcej, a nadwyżkę przeznacz na oszczędności lub na fundusz kryzysowy, w którego pokrywasz nieprzewidziane wydatki.
Krok drugi – jakie masz stałe wydatki?
Ustalenie stałych wydatków to kolejny krok w zarządzaniu budżetem domowym. To, jak prowadzisz gospodarstwo domowe, będzie miało wpływ na to, jaką sumą dysponujesz na koniec miesiąca. Zbierz wszystkie paragony, rachunki oraz subskrypcje i dokładnie je przeanalizuj.
W obliczeniach wystarczy kalkulator – kolejny krok to dedykowana aplikacja mobilna, która automatycznie zlicza wydatki i pokazuje statystyki dotyczące kosztów życia, ułożone w kategorie wydatków. Dzięki temu sprawdzisz, ile co miesiąc przeznaczasz na mieszkanie, raty kredytów, drobne przyjemności czy prezenty urodzinowe.
Dzięki zestawieniu nie tylko otrzymasz określoną kwotę, ale także dowiesz się, z których wydatków warto zrezygnować, aby podreperować domowy budżet. Niektóre wydatki zmniejszysz, wybierając innego dostawcę lub rezygnując z dodatkowo płatnych opcji, np. zamiast ponosić koszty prowadzenia firmy, możesz korzystać z Useme. W ten sposób zyskasz dodatkowe pieniądze, które będziesz mógł przeznaczyć na oszczędności.
Krok trzeci – kontrolowanie budżetu
Koszty życia rosną – odpowiada za to inflacja, wzrost wynagrodzenia minimalnego i wiele innych wzajemnie powiązanych ze sobą czynników. Zmieniają się także koszty prowadzenia działalności jako freelancer: ceny reklamy w internecie czy narzędzi usprawniających pracę również rosną. Dlatego w zarządzaniu budżetem domowym bardzo ważna jest systematyczność. Freelancer powinien regularnie sprawdzać bieżące wpływy i wydatki oraz podejmować działania, które pomogą mu zwiększyć dochody.
Bieżące sprawdzanie budżetu domowego sprawia, że od razu zauważysz, czy zbaczasz z kursu. Zdecydowanie łatwiej jest zdobyć nowe zlecenie odpowiednio wcześniej tak, niż pod koniec miesiąca troszczyć się o potrzebne środki.
Chociaż banki prześcigają się w ofertach na atrakcyjny kredyt, pożyczka zawsze oznacza, że oddajesz więcej niż pożyczasz. Finansowo korzystniej jest posiadać oszczędności i mądrze dysponować budżetem.
Krok czwarty – monitorowanie wydatków
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, ile pieniędzy miesięcznie wydaje na drobne przyjemności, spontaniczne zakupy i impulsywne zachcianki.
Aby zadbać finanse domowe, monitoruj wydatki. Najpierw ustal priorytety finansowe: będą to koszty stałe związane z Twoją pracą, rachunki za mieszkanie, media i transport. Zestawienie kosztów stałych pomoże Ci ustalić, jakimi kwotami dysponujesz na nieprzewidziane wydatki i przyjemności.
Zarządzanie zakupami nie jest łatwe – wystarczy przyłożyć kartę do czytnika lub wpisać kod, a po chwili zapomnieć, że pieniądze zniknęły z konta. Jak więc monitorować wydatki, aby niczego nie przeoczyć? Przede wszystkim rozdziel konta bankowe. Zarządzenie budżetem domowym staje się łatwiejsze, kiedy nie mylisz puli środków przeznaczonych na małe radości z tymi na poważniejsze wydatki.
Jeśli spisywanie każdej kawy czy piwa na mieście sprawia, że masz ochotę porzucić „projekt budżet”, korzystaj z aplikacji mobilnej, która jest połączona z kontem bankowym. Dzięki niej nie umknie Ci żaden wydatek.
Krok piąty – ustalanie celów
Długoterminowe planowanie budżetu warto zacząć od określenia, jakie dochody zapewnią Ci życie na odpowiednim poziomie oraz co możesz zrobić, aby zmniejszyć bieżące obciążenia finansowe.
Aby zarządzanie budżetem było skuteczne i dało Ci kontrolę nad finansami, wyznaczaj sobie małe cele i realizuj je krok po kroku. Twój comiesięczny plan może obejmować na przykład:
- ćwiczenie nawyku oszczędzania,
- zmniejszenie rachunków i wydatków stałych,
- utrzymywanie wydatków impulsywnych na określonym poziomie,
- dywersyfikację dochodów,
- inwestowanie,
- rezygnacja z zakupu nowych produktów, na rzecz produktów używanych lub pochodzących z recyklingu.
Zarządzanie budżetem domowym stanie się nie celem, jaki realizujesz, ale środkiem do osiągnięcia tego, co naprawdę przynosi Ci komfort.
Jak zorganizować finanse freelancera — podsumowanie
Zarządzanie budżetem domowym sprawia, że jako freelancer przestajesz tęsknić za etatem i kolejną wypłatą. To również Twoja odpowiedź na niepewną sytuację na rynku, wahania cen czy nieprzewidziane wydatki. Spisanie najpierw źródeł dochodów, a potem regularne spisywanie wydatków czy to w specjalnym dokumencie, czy w aplikacji to prosty sposób na uzyskanie niezależności finansowej i odzyskanie kontroli nad funduszami.
