Każdy chciałby zarabiać więcej – nie pracujemy przecież dla sztuki, nawet jeśli utrzymujemy się z pasji. Stawki freelancerów to temat tabu: jeśli wysokości stawek innych wolnych strzelców są za niskie, narzekamy na psucie rynku, z kolei za wysokie odstraszają klientów. Jaka powinna być stawka freelancera, aby zapewnić godne życie i jak często należy ją zmieniać?
Kiedy zdecydować się na wzrost stawek za swoją pracę?
Okresowe podnoszenie cen swoich usług, wynagrodzenia za pracę to normalna sprawa – i duża część freelancerów stara się, aby ich średnia stawka wzrosła raz w roku.
Co motywuje wzrost stawek wolnych strzelców? Czynników jest wiele i z reguły nowy wyższy cennik wynika z wzięcia pod uwagę ich wszystkich lub przynajmniej kilku.
Wysokości stawek freelancerów a inflacja
Raz w roku warto podnieść stawkę przynajmniej o wartość inflacji. Nie jest to rzeczywista podwyżka, bo nie zarobisz więcej: ona ma tylko zrekompensować Ci wzrost cen towarów i usług, do którego doszło w ciągu minionego roku. Twoim celem jest utrzymać się na dotychczasowym poziomie życia.
Innym czynnikiem wpływającym na wysokości średnich stawek mogą być inne „mierniki”: oprocentowania kredytów czy wzrost cen energii i usług (np. oprogramowania).
Średnie zarobki freelancerów a wzrost płacy minimalnej
Wzrost płacy minimalnej oznacza, że rosną koszty pracy dla przedsiębiorców, którzy zatrudniają pracowników. Jednocześnie wzrost płacy minimalnej często jest skorelowany z inflacją.
Z jednej strony, niskie – a więc atrakcyjne – stawki freelancerów w odniesieniu do płacy minimalnej często oznacza wzrost popularności współpracy outsourcingowej. Klienci nie zawsze są gotowi na inwestycję w nowe stanowisko pracy, a potrzebują wykwalifikowanych specjalistów.
Z drugiej strony, wzrost płacy minimalnej pociąga wzrost cen życia. Warto na bieżąco śledzić ich wahania, aby nie dopuścić, żeby stawki zmalały oraz dostosować je do realiów rynkowych.
Wskaźniki wzrostu gospodarczego – dostosuj swoje stawki do sytuacji ekonomicznej
Jeśli masz wrażenie, że Twoje stawki zmalały, możesz pójść o krok dalej i sprawdzić, jak się ma obecnie gospodarka w kraju, regionie, na świecie.
Zweryfikuj przede wszystkim PKB i stopę bezrobocia – odnieś je do danych historycznych oraz wyników krajów w podobnej sytuacji gospodarczej. Jeśli gospodarka rośnie, łatwiej Ci będzie o poniesienie stawek i wzrost zarobków.
Natomiast podczas problemów ekonomicznych i recesji weź pod uwagę, że Twoi klienci prawdopodobnie też się z nimi mierzą i tym samym trudniej będzie liczyć na średni wzrost wynagrodzeń freelancerów (chyba że kłopoty nie dotykają akurat Twojej branży lub wręcz przeciwnie – gdy branża na kryzysie zyskuje).
Wzrost wartości usług – zwiększony popyt przy podaży bez zmian lub niższej
W niektórych branżach wzrosty stawek zleceń wynikają po prostu z rosnącego popytu i zapotrzebowania na usługi. Więcej osób niż wcześniej chce z nich skorzystać – np. firmy się digitalizują i szukają wykonawców stron i sklepów internetowych czy zlecają realizowanie kampanii reklamowych w mediach społecznościowych.
Jeśli popyt nie nadąża za podążą, zmieni się też wysokość stawek freelancerów. Nie każdy klient decyduje się na najtańszą współpracę – może uznać podejrzanie niską cenę za świadectwo niewystarczających kompetencji i niskiej jakości pracy freelancera.
Wzrost jakości usługi, czyli Twoje kwalifikacje i umiejętności
W etatowej pracy pracownicy z czasem awansują lub otrzymują podwyżki związane ze wzrostem kompetencji i doświadczenia. Tak samo powinno to działać we freelancingu.
Skoro się uczysz, doszkalasz, rozwijasz i wykonujesz swoją pracę coraz lepiej, jej jakość i wartość rosną powinny odzwierciedlać również zmiany w wysokości stawek.
Stawki niezależnych specjalistów o większym stażu są nawet kilkukrotnie wyższe niż początkujących wolnych strzelców – działa tu właśnie ten mechanizm. Do tego musisz mieć jednak jakąś podstawę, np. portfolio, wyniki, studia przypadku czy opinie klientów – i potrafić sprzedać swoje umiejętności.
Stawki freelancerów – jak ustalić własną?
Za wysoka odstraszy klientów, a za niska nie pozwoli Ci się utrzymać na takim poziomie życia, jakiego oczekujesz. Dlatego na początku zsumuj wszystkie koszty, jakie poniesiesz na wykonanie swojej pracy.
Nawet jeśli wybierzesz najtańszą formę freelancingu – pracę na podstawie umowy o dzieło/zlecenia i fakturowanie przez portal Useme, wciąż musisz zadbać o ubezpieczenia, sprzęt i oprogramowanie, energię, miejsce do pracy. Twoja średnia stawka musi te koszty proporcjonalnie pokryć, abyś na swojej pracy przede wszystkim nie tracił.
Do tej wartości dodaj oczekiwany, ale rozsądny zarobek netto, „na rękę”. Zastanów się, ile chcesz i możesz pracować w ciągu miesiąca, kwartału czy roku. Podziel pożądane zarobki przez przewidywaną liczbę godzin pracy – w ten sposób obliczysz swoją średnią stawkę freelancera. Jeśli masz wątpliwości, sprawdź nasz poradnik, jak ustalić minimalne stawki freelancera za godzinę i za projekt.
Gdy przeszacujesz swoje możliwości i okaże się, że poświęcasz na pracę więcej czasu, niż zakładałeś – to sygnał, że Twoja średnia stawka za zlecenie jest za niska. Może też zdarzyć się odwrotnie i jeśli tylko klienci są skłonni płacić tyle za Twoje usługi, tym lepiej dla Ciebie! Możesz wtedy pozwolić sobie okresowo na drobny rabat, który zwiększy lojalność klienta, lub zaproponować nieco niższe stawki dla innych zleceń, gdy konkurencja jest duża.
Jak sprawdzić, czy Twoja stawka mieści się w średniej rynkowej?
Freelancerzy to najbardziej zróżnicowana grupa jeżeli chodzi o doświadczenie i model pracy. Są w niej i specjaliści realizujący zlecenia „na cały etat”, i freelancerzy specjalizujący się w łączeniu zleceń ze stałym zatrudnieniem.
Średnia wartość zlecenia atrakcyjna dla obu tych grup będzie więc inna, podobnie jak inna będzie ich elastyczność cenowa.
Na początek więc dowiedz się, jak w Twojej branży kształtują się średnie zarobki/średnia wartość zlecenia i na tej podstawie ustal średnią stawkę, która pozwoli Ci osiągnąć swoje cele finansowe.
- Przejrzyj oferty i cenniki konkurencji. Wielu freelancerów ma swoje strony internetowe z przynajmniej orientacyjnymi cennikami (za godzinę pracy, projekt czy jego część np. tysiąc znaków/słów, minutę filmu/nagrania).
- Poszukaj zestawień średnich zarobków freelancerów w danej branży – znajdziesz je na przykład w publikacji „Raport Useme 2023: freelancerzy i freelancerki – gender gap i modele pracy”. Dowiesz się z niego, ile zarabiają wolni strzelcy w Twojej branży przy uwzględnieniu m.in. czasu pracy, stażu i doświadczenia czy liczby zleceń w ciągu miesiąca. W sieci znajdziesz też więcej tego typu zestawień, także dla konkretnych branż, np. optymalizacja stron internetowych, szeroko rozumiane usługi IT, copywriting czy grafika.
- Zbadaj rynek – zapytaj innych freelancerów o ich stawki, a potencjalnych klientów o budżety. Freelancerzy świadczący usługi tworzą również grupy w mediach społecznościowych, gdzie możesz poprosić o wskazówki, jak się wyceniać. Doświadczeni freelancerzy rzadko informują, o ile podnieśli stawki, ale dzielą się spostrzeżeniami z początkującymi.
Choć warto podchodzić do tych historii czy stwierdzeń z dozą ostrożności, dają pewien obraz rynku i pomagają się w nim odnaleźć. Wskazówek dostarczają też sami klienci, gdy dołączają do zapytania szacunkowy budżet lub widełki cenowe. Jeśli nie masz takich informacji, o budżet zawsze warto klienta zapytać – a nuż okaże się wyższy, niż zakładasz. - Zapytaj klienta o powody odrzucenia oferty. Gdy trzech zleceniodawców z rzędu odrzuca Twoją ofertę ze względu na za wysoką cenę, to sygnał, że coś jest nie tak. Jeśli nie dostajesz takiego feedbacku, ale nie udaje Ci się pozyskać klientów, zapytaj o powody (nic nie tracisz: najwyżej nie odpiszą).
Być może konkurencja na tym samym poziomie ma o wiele niższe stawki. Wtedy pozostanie Ci dopasować się do rynku, celować w inny segment klientów czy popracować nad ofertą lub swoimi umiejętnościami, ale przynajmniej będziesz wiedział, na czym stoisz.
Powodzenia i pamiętaj – adekwatne do czasu pracy, umiejętności i wysiłku wynagrodzenie po prostu Ci się należy, to nie przywilej 🙂!
