Jeśli planujesz założenie własnej działalności gospodarczej, zapewne zastanawiasz się nad kosztami utrzymania firmy. Jednym z największych obciążeń są składki na ZUS. Istnieje jednak ulga, która pomoże zmniejszyć te koszty, choć kosztem innych benefitów – Mały ZUS Plus.
To rozwiązanie skierowane do przedsiębiorców z niższymi dochodami, które pozwala płacić składki na ubezpieczenia społeczne w mniejszej wartości. Jak skorzystać z tej ulgi, jakie są warunki i jak długo obowiązuje?
Co to jest Mały ZUS Plus
Jeśli zastanawiasz się nad założeniem działalności gospodarczej, musisz przygotować się na to, że faktycznie zaczynasz zarabiać dopiero po opłaceniu pełnych składek ZUS i zdrowotnej. Pytanie początkujących przedsiębiorców to zwykle „Czy można ich uniknąć?”
Mały ZUS Plus to ulga, która pozwala płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne przez maksymalnie przez 36 miesięcy (3 lata) w ciągu kolejnych 60 miesięcy (5 lat) prowadzenia działalności.
Skorzystasz z tej ulgi, jeśli osiągasz dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, a jej główną zaletą jest dostosowanie składek do Twoich rzeczywistych przychodów.
Mały ZUS Plus 2025 – kto może skorzystać?
Jeśli zastanawiasz się nad Małym ZUS-em Plus, oto najważniejsze rzeczy, które musisz wiedzieć:
- Twój przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku nie przekroczył 120 000 zł.
- Musisz prowadzić firmę przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym.
- Nie możesz wykonywać pracy na rzecz byłego pracodawcy.
- Zgłoszenie do ZUS-u z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia to warunek konieczny (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany do Małego ZUS-u Plus to 05 90 lub 05 92).
Ta ulga nie jest dla osób posiadających rentę przyznaną wcześniej lub korzystających z innych preferencyjnych składek.
Jakie są warunki Małego ZUS-u Plus
Aby zgłosić się do Małego ZUS Plus, musisz spełniać kilka kluczowych warunków:
- Limit przychodu – w poprzednim roku Twój przychód nie może przekroczyć 120 000 zł. Jeśli prowadziłeś działalność gospodarczą krócej niż przez cały rok, limit ten jest proporcjonalnie pomniejszany.
- Czas prowadzenia działalności – musisz prowadzić działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym.
- Zatrudnienie – nie możesz wykonywać na B2B pracy na rzecz byłego bądź obecnego pracodawcy.
- Zgłoszenie do ZUS – musisz zgłosić się do ZUS z odpowiednim kodem ubezpieczenia (05 90 lub 05 92, jeśli masz prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy).
- Inne ulgi – nie możesz korzystać z innych preferencyjnych form składek, takich jak ulga na start czy preferencyjny ZUS.
Kiedy spełnisz wszystkie te warunki, możesz opłacać obniżone składki na ubezpieczenia w ramach Małego ZUSu Plus.
Jak się zgłosić do Małego ZUS Plus
Zgłoszenie do Małego ZUS Plus wymaga złożenia odpowiednich dokumentów w określonym czasie. Jak to zrobić?
- Jeśli spełniasz warunki do 31 stycznia:
- Wyrejestruj się z ubezpieczeń (ZUS ZWUA), jeśli na 31 grudnia ubiegłego roku podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z Małego ZUS Plus – kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10 lub 05 12.
- Jeśli kończysz okres korzystania z obniżonych składek na preferencyjnych warunkach (np. po 24 miesiącach), musisz wyrejestrować się z ubezpieczeń kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70 lub 05 72.
- Następnie zgłoś się do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się na 05 90, jeśli korzystasz z Małego ZUS Plus, lub 05 92, jeśli masz przyznaną rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Jeśli nie złożysz dokumentów w terminie, nie będziesz mógł skorzystać z Małego ZUS Plus przez cały rok.
- Jeśli spełnisz warunki po 31 stycznia
W przypadku, gdy spełnisz warunki po styczniu (np. po zakończeniu okresu preferencyjnych składek), masz 7 dni na zgłoszenie do ZUS-u od momentu, kiedy zaczniesz spełniać warunki. Co musisz zrobić?
- Wyrejestrować się z ubezpieczeń (ZUS ZWUA), jeśli wcześniej podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z Małego ZUS Plus. Odpowiedni kod tytułu ubezpieczenia to 05 10 lub 05 12.
- Jeśli skończyłeś okres preferencyjnych składek, musisz wyrejestrować się z kodem 05 70 lub 05 72.
- Następnie zgłosić się do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA), lub, jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, zgłosić to ubezpieczenie (ZUS ZZA) kodem 05 90 lub 05 92, jeżeli masz prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.
- Jeśli wznawiasz działalność gospodarczą
Jeśli wznowisz działalność gospodarczą po styczniu 2025 roku, musisz zgłosić się do Małego ZUS Plus w ciągu 7 dni od wznowienia działalności.
Zgłoszenia musisz dokonać w odpowiednim terminie, zazwyczaj do końca stycznia, żeby móc korzystać z Małego ZUS-u Plus od początku nowego roku.
Możesz zgłosić się online przez stronę biznes.gov.pl – zmieniając dane w swoim wpisie w CEIDG. Będziesz potrzebować podpisu kwalifikowanego lub profilu zaufanego.
Jak obliczyć podstawę wymiaru składek
Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w Małym ZUS Plus opiera się na dochodzie z poprzedniego roku. Żeby ją obliczyć, możesz skorzystać z kalkulatora ZUS-u lub zrobić to samodzielnie:
- Oblicz swój miesięczny dochód – podziel roczny dochód z działalności przez liczbę dni, w których prowadziłeś działalność gospodarczą, a wynik pomnóż przez 30.
- Zaokrąglij wynik – jeśli końcówka wynosi 0,5 grosza lub więcej, zaokrąglij w górę; jeśli mniej – w dół.
- Ustal podstawę składki – pomnóż przeciętny miesięczny dochód przez współczynnik 0,5. Podstawa wymiaru nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia (1399,80 zł w 2025 roku) ani wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (5147,40 zł w 2025 roku).
Jak obliczyć podstawę wymiaru składek? Przykład na 2025 rok
Załóżmy, że Twój roczny dochód z działalności gospodarczej w 2024 roku wyniósł 68 000 zł, a działalność prowadziłeś przez 240 dni.
- Obliczenie przeciętnego miesięcznego dochodu:
- Podziel roczny dochód przez liczbę dni prowadzenia działalności:
68 000 zł ÷ 240 dni = 283,33 zł (dochód dzienny).- Mnożysz dochód dzienny przez 30 dni:
283,33 zł × 30 = 8500 zł (przeciętny miesięczny dochód).- Ustalanie podstawy wymiaru składek – podstawa wymiaru składek to połowa przeciętnego miesięcznego dochodu:
- 8500 zł × 0,5 = 4250 zł.
- Porównanie: Podstawa musi mieścić się między:
- 30% minimalnego wynagrodzenia (1399,80 zł) a
- 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (5147,40 zł).
W tym przypadku podstawa wymiaru składek wynosi 4250 zł, co mieści się w dopuszczalnym przedziale.
Opłacanie składki na ubezpieczenia społeczne
Jeśli zdecydujesz się na skorzystanie z Małego ZUS Plus, Twoje składki na ubezpieczenia społeczne będą obliczane na podstawie dochodów z poprzedniego roku. Dzięki temu płacisz niższe składki niż przy standardowym ZUS-ie.
Podstawa składek w Małym ZUS Plus jest uzależniona od przeciętnego miesięcznego dochodu i musi mieścić się w przedziale od 30% minimalnego wynagrodzenia do 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. To oznacza, że ubezpieczenia społeczne będą dostosowane do Twoich rzeczywistych zarobków, co szczególnie doceniają przedsiębiorcy o nieregularnych dochodach.
Składki te obejmują ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe, ale nie obejmują składki zdrowotnej, którą trzeba opłacać osobno.
Korzyści z Małego ZUS Plus
Jeśli myślisz o Małym ZUS Plus, na pewno zastanawiasz się, co możesz zyskać. Oto najważniejsze korzyści:
- Niższe składki – Dzięki możliwości opłacania niższych składek zyskujesz dodatkowe środki na rozwój firmy.
- Dostosowanie składek do dochodów – Twoje składki będą proporcjonalne do Twoich dochodów z poprzedniego roku.
- Oszczędności na starcie – Mały ZUS Plus to świetne rozwiązanie, jeśli dopiero zaczynasz swoją działalność gospodarczą i chcesz zmniejszyć koszty w kluczowym momencie.
Wady małego ZUSu Plus
Jak każde rozwiązanie, Mały ZUS Plus ma też swoje minusy:
- Utrudniony dostęp – jeśli masz rentę z tytułu niezdolności lub rozliczasz się na karcie podatkowej do pracy nie będziesz mógł skorzystać z tej ulgi.
- Niższe składki = niższe świadczenia – płacenie niższych składek zus oznacza mniejsze wpłaty na Twoją przyszłą emeryturę lub rentę. Może to wpłynąć na wysokość tych świadczeń w przyszłości.
- Czasowe rozwiązanie – Mały ZUS Plus jest dostępny tylko przez określony czas. Po jego zakończeniu wracasz do pełnych składek jak przy standardowej działalności gospodarczej.
Jak długo można korzystać z Małego ZUS Plus
Preferencyjne składki w ramach Małego ZUS Plus możesz opłacać przez maksymalnie przez 36 miesięcy. To oznacza, że przez trzy lata Twoje składki na ubezpieczenia społeczne będą ustalane na podstawie Twoich dochodów, a nie ryczałtem. Pamiętaj jednak, że ten okres obejmuje wszystkie lata, w których korzystasz z tej ulgi, nawet jeśli przerwiesz działalność na pewien czas.
Po upływie 36 miesięcy wracasz do opłacania pełnych składek, jakie obowiązują przy standardowej działalności. Starannie zaplanuj, kiedy skorzystać z tej ulgi, aby maksymalnie wykorzystać możliwości, jakie daje Mały ZUS Plus.
Kto nie może korzystać z Małego ZUS Plus
Nie skorzystasz z Małego ZUS Plus, jeśli w poprzednim roku kalendarzowym:
- Prowadziłeś działalność gospodarczą krócej niż 60 dni.
- Rozliczałeś się w formie karty podatkowej i korzystałeś ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT (warunki te muszą być spełnione łącznie).
- Podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej).
Mały ZUS Plus a składka zdrowotna
Korzystając z Małego ZUS Plus, możesz obniżyć swoje składki na ubezpieczenia społeczne, jednak ulga ta nie obejmuje składki zdrowotnej. Oznacza to, że mimo niższych składek na ubezpieczenia społeczne, nadal musisz opłacać pełną składkę zdrowotną, której wysokość jest niezależna od Małego ZUS Plus.
Jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, Mały ZUS Plus nie będzie dla Ciebie dostępny, ponieważ dotyczy jedynie składek na ubezpieczenia społeczne, a składka zdrowotna musi być płacona w pełnej wysokości.
Obowiązki po zgłoszeniu do Małego ZUS Plus
Po zgłoszeniu do Małego ZUS Plus musisz regularnie spełniać kilka kluczowych obowiązków:
- Opłacanie składek – mimo że składki na ubezpieczenia społeczne są niższe, musisz regularnie je opłacać w terminie, podobnie jak pełną składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
- Zgłaszanie zmian – jeśli Twoja sytuacja ulegnie zmianie (np. zawiesisz działalność gospodarczą lub zwiększysz dochody ponad limit), masz obowiązek poinformować o tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych i dokonać odpowiednich aktualizacji.
- Dokumentacja – w dalszym ciągu musisz mieć pełną dokumentację z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz związaną ze składkami na ubezpieczenia społeczne.
Nawet kiedy korzystasz z ulgi Mały ZUS Plus, Twój najważniejszy obowiązek polega na regularnym opłacaniu składek ZUS.
Czy można ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus?
Z Małego ZUS Plus możesz skorzystać tylko raz w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej (w tym pozarolniczej działalności gospodarczej). Jeśli już korzystałeś z tej ulgi przez maksymalny okres 36 miesięcy, nie masz możliwości ponownego skorzystania z niej, nawet jeśli ponownie rozpoczniesz działalność gospodarczą.
Po zakończeniu ulgi nie ma opcji powrotu do Małego ZUS Plus, dlatego dobrze jest przemyśleć moment, w którym zdecydujesz się na skorzystanie z tego rozwiązania, aby maksymalnie wykorzystać jego korzyści.
Co po uldze Mały ZUS Plus?
Po zakończeniu okresu korzystania z Małego ZUS Plus wracasz do standardowych zasad opłacania składek. Oznacza to, że Twoje składki na ubezpieczenia społeczne będą naliczane według pełnej podstawy, niezależnie od dochodów. Dla wielu przedsiębiorców oznacza to większe koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jeśli Twoja firma nadal działa, będziesz musiał dostosować się do pełnych stawek, które obowiązują wszystkich przedsiębiorców. Zwiększenie składek może mieć wpływ na płynność finansową, dlatego ważne jest, aby dobrze zaplanować swoją strategię na okres po zakończeniu ulgi.
Podsumowanie
Korzystanie z Małego ZUS-u Plus to doskonałe rozwiązanie dla małych przedsiębiorców, którzy chcą obniżyć swoje miesięczne koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jednak warto pamiętać, że ulga ta ma swoje ograniczenia. Możesz z niej korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy, a po tym czasie konieczne będzie opłacanie pełnych składek na ubezpieczenia społeczne. Dlatego warto pamiętać, że jeśli Twoją jedyną motywacją do założenia firmy jest wystawianie faktur dla klientów, możesz rozliczać się B2B bez firmy w Useme.