Płacenie składek ZUS nie musi być Twoją jedyną opcją. Dzięki odpowiednim rozwiązaniom możesz ograniczyć, a nawet uniknąć opłacania obowiązkowych składek społecznych*. Przedsiębiorcy, freelancerzy oraz osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mają dostęp do różnych sposobów, które pozwalają na efektywną optymalizację obowiązku opłacania ZUS.
W tym artykule znajdziesz pięć legalnych sposobów na optymalizację składek ZUS, a także kilka rad, jak nie płacić ZUS. Dowiesz się również, kiedy warto skorzystać z usług Useme, żeby dodatkowo uprościć swoje rozliczenia i zyskać więcej czasu na rozwijanie działalności.
*Nie zachęcamy do omijania polskiego prawa!
Kto powinien płacić składki na ubezpieczenie społeczne?
Zgodnie z artykułem 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązek opłacania ZUS-u spoczywa na wielu podmiotach: osobach fizycznych, spółkach cywilnych, jawnych, komandytowych oraz spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.
Ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenie wypadkowe są wymagane od każdego, kto prowadzi działalność gospodarczą lub jest wspólnikiem spółki z o.o., a podstawa wymiaru składek zależy od wybranej formy zatrudnienia.
Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne, ale wpływa na wysokość świadczenia rehabilitacyjnego lub chorobowego.
Dlatego dla wielu freelancerów i przedsiębiorców optymalizacja kosztów związanych ze składkami ubezpieczeń społecznych to nie tylko kwestia finansowa, ale też ważna strategia na rozwój biznesu.
Czy można zrezygnować z opłacania składek ZUS?
Tak, w niektórych przypadkach można nie płacić składek ZUS.
Na przykład osoby pracujące za granicą podlegają ubezpieczeniom społecznym w kraju zatrudnienia, a tym samym nie muszą płacić składek w Polsce.
Również osoby, które nie są związane umową o pracę ani nie prowadzą działalności gospodarczej, mają możliwość ograniczenia składki na ubezpieczenia społeczne.
Co więcej, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło w ogóle nie mają obowiązku opłacania ZUS, ponieważ ta forma zatrudnienia nie jest objęta składkami na ubezpieczenia społeczne.
Z kolei studenci poniżej 26. roku życia zatrudnieni na umowę zlecenie również są zwolnieni z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych – składki opłaca za nich uczelnia, co stanowi dodatkową możliwość obniżenia kosztów pracy.
Optymalizacja składek ZUS – dlaczego warto?
Optymalizacja składek ZUS pozwala przedsiębiorcom zmniejszyć wysokość składki na ubezpieczenia społeczne, które są obowiązkowe w Polsce.
Składki te są niezbędne do finansowania w systemie ubezpieczeń społecznych, który zapewnia świadczenia emerytalne, rentowe i chorobowe dla pracowników i przedsiębiorców.
Jednak wiele osób uważa, że składki ZUS są zbyt wysokie i stanowią znaczną część kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego optymalizacja ZUS-u może być korzystna dla przedsiębiorców, którzy chcą zmniejszyć swoje koszty i zwiększyć zyski, a jednocześnie są gotowi do samodzielnego decydowania, w jaki sposób zabezpieczać się na przyszłość.
Istnieją różne metody zmniejszenia ZUS-u, takie jak:
- Zmiana formy opodatkowania,
- Zmiana wysokości składek,
- Ulga na start w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
- Korzystanie z innych ulg i zwolnień.
Dzięki tym metodom przedsiębiorcy mogą lepiej zarządzać swoimi finansami i skupić się na rozwijaniu działalności, zamiast martwić się o wysokie koszty związane z ubezpieczeniami społecznymi.
Sposób 1: Praca za granicą
Decydując się na pracę za granicą, często nie musisz martwić się o opłacanie ZUS-u w Polsce. Składki na ubezpieczenia społeczne są wtedy płacone w kraju, w którym jesteś zatrudniony.
Dla freelancerów działających w trybie projektowym, szczególnie popularne jest wybieranie różnych krajów w ramach umów krótkoterminowych. Dzięki temu możesz optymalnie zarządzać swoim budżetem i uniknąć konieczności opłacania ZUS-u w Polsce.
Co więcej, praca za granicą często wiąże się z bardziej elastycznymi formami ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego, co sprawia, że ten model pracy jest jeszcze korzystniejszy.
Sposób 2: Działalność gospodarcza i etat
Łączenie działalności gospodarczej z pracą na etat to częsta strategia pozwalająca zoptymalizować koszty i zmniejszyć obciążenie związane z ubezpieczeniem zdrowotnym.
Kiedy jesteś zatrudniony na umowę o pracę, obowiązek opłacenia ubezpieczeń społecznych częściowo spoczywa na twoim pracodawcy, co oznacza, że możesz prowadzić działalność gospodarczą bez dodatkowych obciążeń.
Przychody uzyskane w ramach działalności są objęte preferencyjnymi zasadami, co jest korzystne dla osób, które chcą mieć dodatkowe źródło dochodu bez konieczności odprowadzania składek na pełną skalę.
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej, kiedy prowadzisz firmę, jest obowiązkowa i niezależna od tego, czy to Twoje głównym, czy dodatkowym źródło dochodu.
Warto wiedzieć!
Nie możesz wystawiać faktur swojemu pracodawcy z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, jeśli dotyczą one tych samych zadań, które wykonujesz w ramach etatu. Taki model współpracy uznawany jest za próbę ominięcia obowiązku płacenia składek na ubezpieczenia społeczne, dlatego jest zabroniony. W przypadku dodatkowych zleceń dla pracodawcy, możecie jednak rozważyć zawarcie odrębnej umowy cywilnoprawnej lub skorzystanie z platformy Useme (jeśli dotyczy to innych prac niż te wykonywane na etacie).
Sposób 3: Ulgi na start działalności gospodarczej
Ulgi na start działalności gospodarczej to specjalne rozwiązania, które są przeznaczone dla osób, które rozpoczynają swoją pierwszą działalność gospodarczą. Te ulgi mogą pomóc w zmniejszeniu kosztów prowadzenia firmy i zwiększeniu szans na sukces.
- Ulga na start – przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej nie musisz płacić składek na ubezpieczenia społeczne. To świetne wsparcie na początku, kiedy skupiasz się na rozwijaniu firmy bez dodatkowych kosztów.
- Preferencyjny ZUS – po zakończeniu „Ulgi na start” możesz przez kolejne 24 miesiące opłacasz składki od niższej, preferencyjnej podstawy wymiaru składek, która wynosi 60% przeciętnego wynagrodzenia. Dzięki temu znacząco obniżysz swoje comiesięczne koszty i zyskasz wsparcie finansowe w pierwszych latach prowadzenia działalności.
- Mały ZUS Plus – jeśli Twoje przychody są niskie, możesz skorzystać z Małego ZUS Plus, który dodatkowo obniży wysokość składek na ubezpieczenia społeczne, dopasowując je do Twoich dochodów.
Sposób 4: Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Prowadzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to popularny sposób na optymalizację składek. W przypadku spółki z o.o. możesz uniknąć obowiązku opłacania składek ZUS.
Optymalizacja składek ZUS w spółkach
Prowadzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pomaga w optymalizacji kosztów związanych z opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne. Jeśli w spółce z o.o. jest co najmniej dwóch wspólników, nie muszą płacić składek ZUS – tacy wspólnicy nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym co pozwala znacząco ograniczyć koszty działalności.
Jeśli pełnisz funkcję w zarządzie spółki na podstawie powołania, obowiązuje Cię tylko składka zdrowotna, bez konieczności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.
Natomiast w przypadku jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie jesteś jedynym wspólnikiem, musisz opłacać pełne składki na ubezpieczenia społeczne, ponieważ z prawnego punktu widzenia prowadzisz zwyczajną jednoosobową działalność gospodarczą.
Struktura spółki z ograniczoną odpowiedzialnością daje dużą elastyczność finansową i pozwala lepiej planować koszty, zwłaszcza gdy w spółce jest więcej niż jeden wspólnik. Warto jednak pamiętać, że składka zdrowotna dla członków zarządu wciąż pozostaje obowiązkowa w niektórych przypadkach, dlatego kluczowe jest dobranie odpowiedniego modelu zarządzania i struktury właścicielskiej.
Sposób 5: Składki ZUS na umowach cywilnoprawnych
Umowa o dzieło, jako forma współpracy bez konieczności opłacania składek ZUS, stanowi atrakcyjną opcję dla freelancerów. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnym, dzięki czemu możliwa jest realizacja projektu bez dodatkowych kosztów.
Freelancerzy mogą uniknąć obowiązku płacenia składek w umowie zlecenia wyłącznie, gdy są studentami poniżej 26. roku życia lub posiadają stałe zatrudnienie.
Chociaż umowy o dzieło nie są objęte obowiązkowymi składkami społecznymi, ZUS ma prawo zweryfikować charakter umowy i zakwalifikować ją jako umowę zlecenia, jeśli nie spełnia ona warunków dzieła (np. brakuje wyraźnego rezultatu pracy).
Dlatego gdy realizujesz zlecenia na podstawie umów cywilnoprawnych, zadbaj, żeby były one zgodne z przepisami i dobrze sformułowane. Jeśli nie wiesz, jak zakwalifikować swój projekt, skorzystaj z Useme – masz wtedy pewność, że umowy są przygotowane prawidłowo i spełniają wszystkie wymagania prawne.
Składki ZUS a Useme
Korzystając z platformy Useme, możesz rozliczać się B2B bez konieczności prowadzenia działalności gospodarczej, co pozwala uniknąć wielu formalności związanych z rejestracją, księgowością oraz comiesięcznym opłacaniem składek ZUS.
Useme oferuje kompleksowe wsparcie przy realizacji umów cywilnoprawnych, co oznacza, że nie musisz martwić się o skomplikowane procedury podatkowe czy ubezpieczeniowe. Dzięki temu masz więcej czasu na rozwijanie swojej działalności i pozyskiwanie nowych klientów.
Dlaczego warto korzystać z Useme?
- Rozliczenie B2B bez zakładania firmy – pracujesz na własny rachunek bez konieczności zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej. Dzięki temu nie masz formalności i obciążeń finansowych związane z rejestracją firmy. Freelancerzy w Useme nie muszą płacić składek ZUS.
- Pełne wsparcie w rozliczeniach – Useme wystawia faktury w Twoim imieniu i odprowadza odpowiednie składki oraz zaliczki na podatek dochodowy. Masz pewność, że wszystkie obowiązki związane z podatkami i ubezpieczeniami są spełnione, a to zmniejsza ryzyko zaległości czy błędów w dokumentacji.
- Oszczędność na składkach – Useme pozwala legalnie wystawiać faktury VAT za zrealizowane lub zamówione projekty, ale bez zakładania działalności gospodarczej. Możesz skoncentrować się na pracy bez dodatkowych wydatków i nie musisz obawiać się opłacania obowiązkowych składek społecznych.
- Elastyczność i niezależność – Możesz opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenia emerytalne lub ubezpieczenia wypadkowego u dowolnie wybranego ubezpieczyciela lub samodzielnie odkładać na swoje zabezpieczenie na przyszłość. Useme pozwala Ci zachować tę elastyczność bez formalnych ograniczeń.
- Przejrzystość i łatwość w obsłudze – wszystkie dokumenty i faktury są dostępne w jednym miejscu na platformie. Zarówno rozliczenia, jak i podgląd dokumentów są zautomatyzowane, co upraszcza zarządzanie finansami i ułatwia monitorowanie bieżącej działalności.
- Dodatkowe zabezpieczenie prawne – każda umowa realizowana przez Useme jest objęta umową cywilnoprawną, co oznacza, że jesteś chroniony w kwestiach prawnych związanych z płatnościami i ubezpieczeniami.
→ Sprawdź, jak działa Useme i zacznij rozliczać zlecenia bez zbędnych formalności!
Bonus – sposób 6: Wakacje składkowe
Od 1 listopada 2024 roku mikroprzedsiębiorcy mogą skorzystać z wakacji składkowych. Jest to zwolnienie z opłacania składek ZUS przez jeden, dowolnie wybrany miesiąc w roku kalendarzowym. Żeby skorzystać z tej ulgi, przedsiębiorca musi spełniać pewne warunki:
- Kto może skorzystać? Wakacje składkowe są skierowane do mikroprzedsiębiorców wpisanych do CEIDG, którzy zatrudniają maksymalnie 9 osób (nie licząc osób na urlopie macierzyńskim, wychowawczym lub bezpłatnym). Dotyczy to wyłącznie składek przedsiębiorcy (bez składek na pracowników lub współpracowników).
- Zakres zwolnieniaWakacje składkowe obejmują składki na ubezpieczenia społeczne – emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz dobrowolne chorobowe – oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Zwolnienie nie obejmuje składki zdrowotnej, którą przedsiębiorca nadal musi opłacić.
Warunki dodatkowe
Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z wakacji składkowych, nie mogą prowadzić działalności na rzecz byłego pracodawcy (jeśli wcześniej byli zatrudnieni) ani korzystać z innych ulg, takich jak Ulga na start.
Zwolnienie stanowi pomoc publiczną de minimis. To kategoria wsparcia, którego udziela państwo. Każdy przedsiębiorca ma określony limit takiej pomocy.
Ta ulga zapewnia finansowe wsparcie, pozwala kontynuować działalność i wystawiać faktury, a jednocześnie nie wpływa negatywnie na przyszłe świadczenia z ubezpieczeń społecznych, takich jak emerytury czy zasiłki chorobowe.
Podatek dochodowy w firmie a składki ZUS
Od 2022 roku sposób, w jaki opłacasz składkę zdrowotną, zależy od wybranej formy opodatkowania i wysokości Twoich dochodów. Pamiętaj, że zawsze zapłacisz składkę zdrowotną – niezależnie od tego, czy w danym miesiącu zarabiasz, czy nie.
- Na zasadach ogólnych (skala podatkowa) – jeśli rozliczasz się według skali podatkowej, składka zdrowotna wynosi 9% dochodu. W miesiącach, kiedy dochód jest niski lub ujemny, podstawę wymiaru składek stanowi minimalne wynagrodzenie krajowe obowiązujące w danym roku.Od 2025 roku podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zostanie obniżona do 75% wynagrodzenia minimalnego dla przedsiębiorców, których dochód w danym miesiącu nie przekroczył 3500 zł.
- Podatek liniowy – Dla przedsiębiorców, którzy wybrali podatek liniowy, składka zdrowotna wynosi 4,9% dochodu, ale nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia.
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – Przy ryczałcie wysokość składki zdrowotnej jest stała i zależy od rocznego przychodu:
- Do 60 000 zł – 9% od 60% przeciętnego wynagrodzenia,
- Od 60 000 zł do 300 000 zł – 9% od 100% przeciętnego wynagrodzenia,
- Powyżej 300 000 zł – 9% od 180% przeciętnego wynagrodzenia.
- Karta podatkowa – W przypadku opodatkowania kartą podatkową składka zdrowotna wynosi 9% minimalnego wynagrodzenia.
Opłacanie składki zdrowotnej jest obowiązkowe, niezależnie od formy opodatkowania i wysokości dochodu.
Od 2022 roku składki zdrowotnej nie można już odliczyć od podatku dochodowego, co dodatkowo wpływa na obciążenia podatkowe. Dlatego wybór formy opodatkowania ma znaczenie, jeśli zależy Ci na optymalizacji kosztów.
Optymalizacja składek ZUS – podsumowanie
Każdy przedsiębiorca w Polsce podlega ubezpieczeniom społecznym. Optymalizacja składek ZUS to skuteczny sposób na ograniczenie kosztów i uproszczenie formalności. Korzystając z legalnych metod, takich jak praca za granicą, łączenie etatu z działalnością gospodarczą czy prowadzenie spółki z o.o., możesz znacząco zmniejszyć obciążenia finansowe.
Dodatkowa opcja to korzystanie z platformy Useme. Useme pozwala freelancerom na wygodne rozliczanie bez zakładania działalności gospodarczej. W ten sposób możesz zamienić obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, ubezpieczenia rentowe czy składki ubezpieczenia chorobowego w ZUS na ubezpieczenia, które sam wybierzesz i oszczędzać na przyszłość tak, jak chcesz.
